Tiếng Việt lai căng

TIẾNG VIỆT LAI CĂNG

Than ôi người Việt giờ đây

Mở mồm là đá tiếng Tây mới hài

Nào là lướt nét, gửi phai

Rồi thì pốt ảnh, ắp bài, chơi ghêm

On lai một lít ních nêm

Ai diu bài hát cũng chêm mấy từ

Hết da hu, lại gu gờ

Chán meo với chát bây giờ đến phây

Ôi thôi tiếng Việt thời nay

Còn đâu trong sáng như ngày xa xưa

 

(Nguồn ảnh: thegioimay.org)

Tiếng Việt của chúng ta là một ngôn ngữ rất linh hoạt và uyển chuyển. Nhờ thế mà trải qua một thời gian dài bị ngoại bang đô hộ, ông cha chúng ta vẫn giữ được tiếng nói của dân tộc mình để rồi giành độc lập cho đất nước và mở mang bờ cõi. Trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc, người Việt đã vay mượn rất nhiều từ ngữ của tiếng Tàu rồi tiếng Pháp và Việt hóa chúng một cách tài tình. Chúng ta bây giờ có thể sử dụng rất nhiều từ ngữ vay mượn như giáo dục, phi công, săm lốp, ô tô, pin, ắc-quy, ... mà vẫn hiểu rõ ràng như những từ thuần Việt.

Trong thời đại toàn cầu hóa, chúng ta đang tiếp tục vay mượn nhiều từ ngữ của tiếng Anh và một số ngôn ngữ khác như một điều bình thường. Nhưng điều đáng nói ở đây là nhiều người vay mượn tiếng Anh một cách bừa bãi và lố bịch. Thiết nghĩ, chúng ta chỉ nên vay mượn những từ mà tiếng Việt không có hoặc không thể diễn đạt và dần dần biến nó thành từ viết theo lối tiếng Việt nhằm giữ gìn sự trong sáng của ngôn ngữ dân tộc, như từ mô-men trong môn Vật lý chẳng hạn. Học giả Phạm Quỳnh từng nói: " Tiếng ta còn, nước ta còn".

Việc sách giáo khoa Hóa học 10 mới hiện nay (chương trình giáo dục phổ thông 2018) ghi tên các nguyên tố và các hợp chất theo tiếng Anh không chỉ gây khó khăn cho việc phát âm và dạy học mà còn góp phần làm suy yếu tiếng Việt. Từ trước đến giờ chúng ta vẫn gọi tên các hóa chất theo tiếng Việt mà tất cả mọi người đều hiểu bất kể là họ ở trình độ học vấn nào. Các nước Tàu, Nhật, Đức, Pháp, ... cũng đều dùng ngôn ngữ của họ để đọc tên các chất mà riêng nước ta nảy nọc ra cái trò này. Sao không gọi luôn môn Hóa học là môn Kem-mít-tri cho rồi, lâu ngày chắc sẽ Việt hóa thành môn Kem-mít hoặc Kem-mút. Trong khi chờ đợi, chúng ta cứ in gioi cái mau mần này để mà đú tren đã.